'Houd rekening met noden en bezorgdheden kankerpatiënten bij versoepeling coronamaatregelen'

‘Er is een aangepaste aanpak nodig voor kankerpatiënten en andere kwetsbare doelgroepen wanneer de coronamaatregelen straks versoepelen’, pleit Marc Michils, algemeen directeur van Kom op tegen Kanker. De organisatie roept de overheid en de zorgsector op om daar rekening mee te houden en doet een aantal aanbevelingen om aan de specifieke noden tegemoet te komen.

De aangekondigde versoepeling van de coronamaatregelen zorgt voor heel wat kopzorgen bij kankerpatiënten en hun naasten. Dat signaleert Kom op tegen Kanker in zijn nieuwe beleidsrapport ‘De corona-exit en kanker’. De organisatie kreeg de voorbije weken honderden vragen en getuigenissen van patiënten. Die geven een duidelijk beeld van de onzekerheden waar kankerpatiënten en hun omgeving mee zitten.

De coronacrisis is voor de hele samenleving een moeilijke periode. Voor mensen met kanker zijn het extra onzekere tijden. Zij moeten niet alleen omgaan met hun eigen ziekte, maar ook de angsten en onzekerheden het hoofd bieden die het coronavirus bij hen oproept. En dat zijn er nogal wat, zo blijkt uit de meldingen die Kom op tegen Kanker de voorbije weken ontving via de Kankerlijn en de website.

‘Sinds het begin van de coronacrisis houden we bij Kom op tegen Kanker een vinger aan de pols van wat er in deze ongewone tijden zoal leeft bij mensen met kanker en hun naasten', zegt Michils. 'We merken dat uitgestelde controle-onderzoeken en consultaties door de strenge coronamaatregelen voor heel wat stress en onzekerheid  zorgen. Nu er vanaf 4 mei een versoepeling van sommige maatregelen aankomt, steken bijkomende angsten de kop op. Heel wat patiënten kampen met een verminderde weerstand (bijvoorbeeld door chemotherapie) en maken zich zorgen over de verhoogde kans op besmetting door die versoepeling. Zij hebben namelijk een groter risico om ernstig ziek te worden door COVID-19. ’

Billijke vergoeding voor wie niet kan gaan werken

Dat een versoepeling van de maatregelen niet voor iedereen iets is om naar uit te kijken, blijkt duidelijk uit de vragen waarmee patiënten bij Kom op tegen Kanker aankloppen. De angst om alsnog met het virus besmet te raken en ernstig ziek te worden is groot. Veel patiënten zouden uit voorzorg liever zo lang mogelijk in hun veilige thuiscocon willen blijven. Kom op tegen Kanker dringt er bij de overheid dan ook op aan dat bij de heropstart van werk en scholen de veiligheid voor kwetsbare personen gegarandeerd wordt. In werksituaties kan dat door maximaal in te zetten op thuiswerk (voor patiënten en hun naasten). Indien dat niet mogelijk is, dan moeten patiënten en hun partner preventief thuis kunnen blijven van hun werk en hiervoor een billijke vergoeding ontvangen.

Voor kinderen met een verminderde immuniteit moeten de mogelijkheden van afstandsonderwijs worden uitgebreid. Ook voor schoolgaande kinderen met een vader of moeder met een verminderde immuniteit moet de mogelijkheid van afstandsonderwijs geboden worden wanneer de behandeld arts dat aangewezen vindt. 

Recht op zorg garanderen

Alle niet-dringende consultaties en behandelingen werden op vraag van de overheid de voorbije weken uitgesteld. Dat heeft bij veel (ex-)kankerpatiënten tot heel wat stress en ongerustheid geleid, zo blijkt uit de vragen en getuigenissen die via de Kankerlijn en de vragenlijst op de website bij Kom op tegen Kanker binnenlopen. Het is dan ook cruciaal dat de niet-dringende zorg zo snel mogelijk wordt heropgestart en dat patiënten snel duidelijkheid krijgen over wanneer de uitgestelde onderzoeken en consultaties alsnog zullen plaatsvinden.

Omdat kankerpatiënten een risicogroep blijven zolang er geen vaccin tegen corona bestaat, is het cruciaal het aantal ziekenhuisbezoeken door kankerpatiënten zoveel mogelijk te blijven beperken. Vandaag lopen er al een aantal proefprojecten waarbij sommige kankerbehandelingen thuis kunnen plaatsvinden (bloedafname voor een chemobehandeling, toediening van specifieke subcutane behandelingen). Kom op tegen Kanker bepleit een uitbreiding en veralgemening van de mogelijkheden van ambulante behandeling thuis. Door versneld werk te maken van een aangepaste regelgeving kan de overheid ervoor zorgen dat alle patiënten die daarvoor kiezen deze behandelingen veilig thuis kunnen ondergaan in plaats van in het dagziekenhuis.

Ook de levenskwaliteit en het psychosociaal welbevinden van mensen met kanker mogen we niet uit het oog verliezen. Kom op tegen Kanker benadrukt in die context dat kinesisten, ergotherapeuten en psychologen hun consultaties moeten kunnen verderzetten of heropstarten, online indien mogelijk en face to face wanneer dat nodig is. Uiteraard moet voor hen het nodige beschermingsmateriaal worden voorzien zodat ze deze zorg in alle veiligheid kunnen verstrekken.

Een brede waaier aan adviezen

Ook over veilig ziekenververvoer, het risico op besmetting tijdens de behandeling, het optimaliseren van digitale en telefonische communicatie tussen zorgverleners en patiënten, het contact met mantelzorgers en het veilig kunnen genieten van vrijetijdsactiviteiten leven bij kankerpatiënten heel wat vragen en bezorgdheden. Voor elk van deze aspecten formuleerde Kom op tegen Kanker eveneens een aanbeveling. Alle aanbevelingen werden afgetoetst bij verschillende zorgexperts (kankerspecialisten, virologen en oncopsychologen) en bij een patiëntenpanel.