Masker uit de printer

Bij de bestraling van hoofd- of halskanker moet een plastic hulpstuk ervoor zorgen dat de patiënt zich telkens in dezelfde positie bevindt. Professor Tom Depuydt (medisch stralingsfysicus UZ Leuven) ontwikkelt een ge-3D-printe versie, Comfix, die het comfort kan verbeteren en nieuwe medische toepassingen mogelijk maakt.

Wat houdt jullie onderzoek precies in?

’Radiotherapie wil een hoge stralingsdosis toedienen aan de tumor en het weefsel eromheen sparen. De computer berekent een behandeling op maat van de anatomie van de patiënt, tot op de millimeter. Het hoofd moet dus telkens in precies dezelfde positie gebracht worden. Vandaag gebruiken we daarvoor een hulpstuk: een thermoplastisch masker. Een plastic vel wordt opgewarmd en over de patiënt heen gedrapeerd. Wanneer het plastic afkoelt en uithardt, heb je een hulpstuk op maat. Dat hulpstuk gaan we nu 3D-printen, op basis van de CT-beelden.’

Hoe kan het onderzoek een verschil maken?

’Met de 3D-printer willen we een masker maken dat comfortabeler is. De patiënt hoeft niet aanwezig te zijn bij de productie ervan, en we kunnen ook openingen laten, ter hoogte van de mond en de ogen. Dat vermindert de angst voor immobilisatie en het claustrofobische gevoel tijdens de behandeling. Niet onbelangrijk, want mond- en halskankerpatiënten worden 25 tot 35 keer bestraald, telkens gedurende 20 à 30 minuten. Daarnaast hopen we om via 3D-printing ook nieuwe functionaliteiten aan het masker toe te voegen. Door op welbepaalde plekken dikker of dunner te printen, kunnen we bijvoorbeeld de straling gecontroleerd tegenhouden of meer doorlaten. Een ander idee is om detectoren in het masker te verwerken die heel precies de stralingsdosis meten.’

Wat hoop je met de steun van Kom op tegen Kanker te realiseren?

’Vanaf 1 februari gaan we prototypes ontwikkelen en uitproberen. Zo willen we feedback verzamelen bij de patiënten zelf. Want we moeten bewijzen dat het concept werkbaar is eer het op brede schaal kan worden uitgerold. Over drie jaar hopen we dat te bereiken. Zonder de financiële steun van Kom op tegen Kanker zou dit vroege onderzoekswerk niet mogelijk zijn.’