Transparantie in kwaliteit borstkankerzorg: nieuwe cijfers tonen soms grote verschillen tussen ziekenhuizen

Kom op tegen Kanker vindt het positief dat het Vlaams Instituut voor Kwaliteit van Zorg (VIKZ) vandaag nieuwe cijfers publiceert over de kwaliteit van borstkankerzorg in Vlaamse ziekenhuizen. De Vlaamse ziekenhuizen scoren over het algemeen goed, maar enkele centra scoren duidelijk slechter op het vlak van vijfjaarsoverleving. Een aantal ziekenhuizen heeft jaarlijks zo weinig borstkankerpatiënten dat een kwaliteitsevaluatie zelfs niet mogelijk is. ‘Kwaliteitsvolle zorg is een basisrecht. De Vlaamse overheid moet dringend werk maken van een betere controle en ook de levenskwaliteit van patiënten meenemen in de evaluatie en rapportering.’ 

Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. Het verdict valt in Vlaanderen jaarlijks 6.860 keer. Transparantie over de kwaliteit van de borstkankerzorg in de ziekenhuizen is daarom essentieel. Zo kunnen patiënten een geïnformeerde beslissing nemen over welk ziekenhuis ze kiezen voor hun behandeling en worden zorgverleners aangemoedigd om te blijven werken aan de kwaliteit van hun zorgverlening. 

Aantal centra scoort ondermaats 

Kom op tegen Kanker trok in maart nog aan de alarmbel, na het rapport van het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE). Vandaag publiceert het VIKZ de resultaten van alle Vlaamse ziekenhuizen. Positief is dat de ziekenhuizen over het algemeen goed scoren op de indicatoren, de gemiddelde scores liggen in lijn met de vooropgestelde streefwaarden. Zo is de gecorrigeerde geobserveerde overleving bij borstkanker na 5 jaar gemiddeld 85 %. 

Maar Kom op tegen Kanker is verontrust over volgende resultaten: 

• In vijf ziekenhuizen hebben borstkankerpatiënten een significant lagere overlevingskans. 
• Een aantal ziekenhuizen heeft zo weinig patiënten dat een statistische evaluatie van de kwaliteit van hun zorg niet mogelijk is. Zij zijn daarom niet opgenomen in de resultaten. 
• Vijftien ziekenhuizen stellen minder dan 60 borstkankerdiagnoses per jaar. In totaal gaat het om 630 patiënten. Eerder onderzoek van het KCE toonde aan dat de overlevingskans in deze ziekenhuizen beduidend lager ligt. 

Belang van erkende borstklinieken 

In 2007 richtte de overheid de zogeheten borstklinieken op om de zorg voor borstkankerpatiënten te centraliseren en te verbeteren. Doordat die centra jaarlijks een minimumaantal nieuwe patiënten moeten behandelen en over de nodige (para)medische en psychosociale omkadering moeten beschikken, bouwen ze voldoende kennis en ervaring op om borstkankerpatiënten de best mogelijke zorg te kunnen geven. Kom op tegen Kanker vindt het daarom erg belangrijk dat patiënten in een erkende borstkliniek behandeld worden. Eerder dit jaar beperkte minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Frank Vandenbroucke, na een oproep van Kom op tegen Kanker, de terugbetaling van chirurgie tot erkende borstklinieken 

Kom op tegen Kanker vraagt aan de Vlaamse overheid:

• Om regelmatig te controleren of de borstklinieken aan de erkenningscriteria voldoen en zo nodig de erkenning in te trekken. Uit de resultaten van het VIKZ blijkt namelijk dat sommige borstklinieken niet het vereiste aantal patiënten halen. 
  • Daarvoor moet de overheid vlotter toegang krijgen tot de juiste gegevens, zodat ze sneller kan ingrijpen. 
• Om de nodige middelen te voorzien om alle nuttige kwaliteitsindicatoren te kunnen meten, analyseren en transparant rapporteren. Informatie over de levenskwaliteit van patiënten ontbreekt bijv. nog. 
• Om acties te ondersteunen die de zorgkwaliteit van ziekenhuizen die slechter scoren te verbeteren. 
• Om ook voor andere tumoren transparante gegevens over de zorgkwaliteit te voorzien.