Recht op een rookvrije leefwereld

Coronacrisis onderstreept belang van coherent antitabaksplan

Delen

Handen wassen, afstand houden, thuis blijven … Met zijn allen volgen we de vaak ingrijpende maatregelen die nodig zijn om COVID-19 te voorkomen strikt op. Voor rokers is er nog een bijkomende preventiemaatregel die hun kans om ernstig ziek te worden danig kan verminderen: de sigaret voortaan links laten liggen. Maar dat blijkt een pak minder evident. Ruim één op de drie rokers geeft zelfs aan nog méér te roken dan voorheen. Op Werelddag tegen Tabak roept de Alliantie voor een Rookvrije Samenleving de overheid op de roker niet in de kou te laten staan.

De coronacrisis gooit ons leven overhoop maar benadrukt ook de cruciale rol van een goedfunctionerend gezondheidssysteem en een goede preventie. Nog nooit was er zoveel aandacht voor het belang van een gezonde levensstijl. Wanneer we naar de rokers kijken, zien we dat voor deze crisis 74 % van hen aangaf te willen stoppen met roken. Corona geeft hen nu een extra gezondheidsargument om dit te doen. Rokers hebben namelijk aanzienlijk meer kans op een hele reeks gezondheidsproblemen, waaronder kanker, hart- en vaatziekten, longaandoeningen en diabetes. Stuk voor stuk aandoeningen die hen extra kwetsbaar maken en die het risico op ernstige symptomen en op een slechte afloop, wanneer ze met COVID-19 besmet raken, doen toenemen.

De coronacrisis bewijst dat het mogelijk is beleid én bevolking te mobiliseren om gezondheidscrisissen aan te pakken. Het is de hoogste tijd dat dat ook voor de strijd tegen tabak gebeurt.

Hedwig Verhaegen

Woordvoerder Alliantie voor een rookvrije samenleving

Hedwig Verhaegen

Stoppen met roken mag dan verstandiger dan ooit zijn geworden, dat vertaalt zich niet in het gedrag van de roker. Integendeel. Een bevraging van Sciensano tijdens de lockdown wijst uit dat 47 % van de rokers zijn rookgedrag niet heeft aangepast tijdens de crisis. 37 % geeft aan zelfs méér te roken dan voorheen.

Op Werelddag tegen Tabak roept de Alliantie voor een Rookvrije Samenleving de overheden op om de roker niet in de kou te laten staan maar hem de ondersteuning te bieden die hij nodig heeft om zijn wens om te stoppen waar te maken. Want een gezonde levensstijl is niet alleen de verantwoordelijkheid van het individu. Het is niet louter een kwestie van hard genoeg willen en je best doen. En dat geldt des te meer voor roken. Roken is geen vrije keuze, het is een hardnekkige verslaving. Beginnen en stoppen met roken worden bovendien heel sterk meebepaald door omgevingsfactoren. En precies daar wringt het schoentje. België zet te weinig in op preventie, zo benadrukt de Europese Commissie. Ook het tabaksontmoedigings- en rookstopbeleid via de gewesten krijgt het tij onvoldoende gekeerd.

40 tabaksdoden per dag

Vandaag rookt nog altijd 19 % van de Belgische bevolking van 15 jaar en ouder. Ieder jaar sterven er in ons land bijna 14.000 mensen door tabaksgerelateerde aandoeningen. Dat zijn er zowat 40 per dag! Roken is daarmee de belangrijkste vermijdbare doodsoorzaak. Een op de twee rokers overlijdt uiteindelijk aan de gevolgen van zijn verslaving. En tijdens hun - meestal kortere - leven kampen rokers ook nog eens met aanzienlijk meer gezondheidsproblemen en een verminderde levenskwaliteit. De coronacrisis maakt die extra kwetsbare positie van rokers nog maar eens pijnlijk duidelijk.

Om de desastreuze gevolgen van de tabaksepidemie voor de individuele roker én voor onze samenleving een halt toe te roepen is er dringend nood aan een ambitieus antitabaksplan. Nu nog meer dan ooit. Denk bijvoorbeeld maar niet uitsluitend aan goedkopere rookstopmedicatie voor kwetsbare groepen rokers en meer investeren in grootschalige rookstopcampagnes, zoals Stoptober, die in Nederland en Frankrijk hun nut al hebben bewezen. Alleen met een samenhangend pakket van elkaar versterkende maatregelen kunnen we vermijden dat de tabaksepidemie onverantwoord veel slachtoffers blijft eisen. Maatregelen die de huidige roker actief aanmoedigen en ondersteunen om zijn verslaving aan te pakken én die verhinderen dat nieuwe – voornamelijk jonge – rokers door de tabaksindustrie verleid worden en verslaafd raken.

 

België zet te weinig in op preventie.

Europese Commissie

over Belgiës tabaksontmoedigingsbeleid

Als de coronacrisis ons één ding geleerd heeft, dan is het wel dat het mogelijk is beleid én bevolking te mobiliseren om gezondheidscrisissen aan te pakken. Om de bevolking te beschermen tegen COVID-19 is de overheid daadkrachtig opgetreden en heeft ze maatregelen doorgevoerd die voordien ondenkbaar waren. Het is de hoogste tijd dat dit ook voor de strijd tegen de tabaksepidemie gebeurt. We hopen dat de politieke schroom om ferm in te grijpen definitief tot het verleden behoort en dat de overheid eindelijk die maatregelen doorvoert die de verwoestende impact van tabak op onze samenleving een halt toeroepen.

Dit opiniestuk wordt ondertekend door:

  • Danielle van Kalmthout, Alliantie voor een Rookvrije Samenleving
  • Hedwig Verhaegen, Kom op tegen Kanker
  • Suzanne Gabriels, Stichting tegen Kanker
  • Sandrine Daoud, Belgische Cardiologische Liga
  • Stefaan Hendrickx, Vlaams Instituut Gezond Leven
  • Meike Pappens, Vlaamse Vereniging voor Respiratoire Gezondheidszorg en Tuberculosebestrijding (VRGT)
  • Lieve Declerck, Gezinsbond
  • Caroline Rasson, Fonds des affections respiratoires (FARES)
  • François Dekeyser, Service d’Etude et de Prévention du Tabagisme (SEPT)
  • Pierre Bizel, Observatoire de la Santé du Hainaut (OSH)