Gesprek over verzekeringen

De uitbreiding van het recht om vergeten te worden in 5 vragen

Door Wim Geluykens
Onderzoeker-jurist
Delen

Het federale parlement keurde gisteren een wetsvoorstel goed dat het recht om vergeten te worden bij verzekeringen uitbreidt. Hiermee wordt ons jarenlange beleidswerk op dit thema beloond. Door de uitbreiding worden de schuldsaldoverzekering en de arbeidsongeschiktheids-verzekering (ook bekend als de verzekering gewaarborgd inkomen) toegankelijker voor ex-kankerpatiënten. In vijf vragen en antwoorden leggen we uit wat dit juist betekent. 

Welke termijn? 

Het recht om vergeten te worden houdt in dat een verzekeraar na een bepaalde termijn geen verzekering mag weigeren of geen medische bijpremie mag aanrekenen bij een persoon die kanker heeft gehad. Sinds 2020 geldt dit recht voor de schuldsaldoverzekering die bijv. vaak wordt afgesloten samen met de lening bij de aankoop van een woning. De algemene termijn die hierbij geldt is 10 jaar na het einde van de succesvolle behandeling. Deze termijn zal nu worden verlaagd naar 8 jaar en in 2025 naar 5 jaar. 

Naast deze algemene termijn is er ook een ‘referentierooster’ dat voor specifiek omschreven kankeraandoeningen aparte, kortere termijnen bevat. Voor bepaalde vormen van teelbalkanker is de termijn bijv. 6 jaar na het einde van de behandeling, terwijl deze termijn 1 jaar bedraagt voor een bepaald type van baarmoederhalskanker. 

Ook voor jongeren? 

Voor wie voor zijn 21ste een kankerdiagnose kreeg, zal meteen een algemene termijn gelden van 5 jaar vanaf het einde van de succesvolle behandeling. Zij zullen dus niet onder de termijn van 8 jaar vallen. De redenering achter deze aparte regeling is dat er voor deze groep amper een verschil is in de overlevingscijfers 10 jaar na de diagnose en 5 jaar na de diagnose (resp. 84,1 % en 86 %, gegevens: Belgisch Kankerregister). Door voor deze doelgroep van de jongeren een aparte, kortere termijn toe te passen, wordt het voorbeeld gevolgd van o.m. Frankrijk, Nederland & Luxemburg die momenteel al gelijkaardige bepalingen hebben. 

Ook voor de verzekering gewaarborgd inkomen? 

Het recht om vergeten te worden zal met deze wetswijziging ook gelden wanneer men een arbeidsongeschiktheidsverzekering (ook wel verzekering gewaarborgd inkomen genoemd) aanvraagt. Sinds 1 februari 2022 is er al een gedragscode van Assuralia in werking getreden die dit recht naar de inkomensverzekering uitbreidt. Deze code, die er kwam nadat Kom op tegen Kanker de bevindingen van het rapport ‘Privéverzekeringen en kanker’ voorstelde aan Assuralia, voerde een algemene termijn van tien jaar na het einde van de succesvolle behandeling in. Nu zal deze uitbreiding dus in de wet worden verankerd waarbij de termijn naar 8 jaar zal worden verlaagd, en vervolgens in 2025 op 5 jaar zal worden gezet. Ook voor deze verzekering zal voor wie voor zijn 21ste een kankerdiagnose kreeg meteen een algemene termijn gelden van 5 jaar vanaf het einde van de succesvolle behandeling. Bijkomende voorwaarde voor de toepassing van het recht om vergeten te worden bij deze verzekering is dat je niet ziek uitviel ten gevolge van de kanker in deze termijn.    

Specifiek voor deze verzekering is dat de verzekeraar hier wel de blijvende arbeidsongeschiktheid die bestaat op het moment van het aangaan van de verzekering mag uitsluiten van de dekking. De verzekeraar zal in dit geval dus de verzekering niet kunnen weigeren en geen hoge medische bijpremie kunnen aanrekenen omwille van de kanker. Maar stel dat je bij het sluiten van de verzekeringsovereenkomst bepaalde zaken niet meer kan doen door bijv. een lymfoedeem ten gevolge van je kankerbehandeling, dan kan de verzekeraar wel bepalen dat de verzekering niet zal betalen wanneer je in de toekomst niet kan werken omwille van dat lymfoedeem. 

Voor de verzekering gewaarborgd inkomen zal een apart ‘referentierooster’ worden ontwikkeld met kortere termijnen voor specifieke kankeraandoeningen, zoals nu al van toepassing is voor de schuldsaldoverzekering.  

Wat met andere chronische ziektes? 

Het recht om vergeten te worden betekent niet alleen voor voormalige kankerpatiënten een vooruitgang. Zowel in het referentierooster voor de schuldsaldoverzekering, als in het rooster dat voor de verzekering gewaarborgd inkomen zal gelden worden aparte termijnen bepaald voor andere chronische ziektes. Zo bepaalt het huidige rooster voor de schuldsaldoverzekering o.m. kortere termijnen voor mensen met HIV, hepatitis C of mucoviscidose. De wetswijziging voorziet dat deze roosters regelmatig worden bijgewerkt zodat ook voor andere chronische ziekten aparte termijnen kunnen worden bepaald waardoor meer mensen zich sneller op het recht om vergeten te worden kunnen beroepen zonder steeds te moeten wachten tot de algemene termijn van 8 jaar, of, vanaf 2025, 5 jaar, is verstreken. 

Vanaf wanneer? 

Vanaf de inwerkingtreding van de wetswijziging zal de algemene termijn 8 jaar bedragen, zowel voor  de schuldsaldoverzekering, als voor de verzekering gewaarborgd inkomen. Vanaf 1 januari 2025 zal de algemene termijn zakken tot 5 jaar na het einde van de succesvolle behandeling.  

Samen met de inwerkingtreding van de wetswijziging zullen er voor borstkanker nieuwe specifieke en kortere termijnen worden toegevoegd aan het bestaande referentierooster voor de schuldsaldoverzekering. Dat rooster zal de komende jaren verder worden uitgebreid, zowel met aparte, kortere termijnen voor specifieke kankers, als voor andere chronische ziekten, bijv. diabetes type 1. Het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) onderzoekt welke aandoeningen en welke termijnen kunnen worden toegevoegd. Het referentierooster met kortere termijnen per aandoening voor de verzekering gewaarborgd inkomen staat eveneens op de agenda van het KCE. 

Kom op tegen Kanker pleit al lang voor een toegankelijkere financiële bescherming voor (ex-)kankerpatiënten. Zo pleitten we eerder voor de invoering van het recht om vergeten te worden en vervolgens voor de uitbreiding van dit recht waarbij de termijnen verlaagd worden en het toepassingsgebied wordt uitgebreid.  

Meer info over verzekeringen en kanker vind je op onze website allesoverkanker.be/verzekeringen